Roeping en zending van het gezin in de Kerk vandaag

27ste zondag -  4 oktober 2015


Op 5 oktober 2015 start in Rome de bisschoppensynode over de roeping en de zending van het gezin in de Kerk en de wereld vandaag. Vandaag, zondag 4 oktober,  vieren ze samen met de paus eucharistie. Ze horen er dezelfde lezingen als wij zonet. Met het scheppingsverhaal waarin de vreugde van Adam weerklinkt omdat hij eindelijk een partner heeft gevonden die helemaal bij hem past, die hij recht in de ogen kan kijken. En in het evangelie horen we hoe Jezus een echtscheidingspraktijk uit zijn tijd afkeurt.
Om de synode voor te bereiden is er een gigantische voorbereidend werk geleverd. Het begon al vorig jaar, met een extra synode. Die was dan weer met een wereldwijde bevraging voorbereid. Ook bij ons hebben toen heel wat mensen zich gebogen over die niet gemakkelijke vragen. We herinneren ons ook nog wel dat er onenigheid is ontstaan over de slottekst van de synode in 2014. Er waren toen een aantal punten die geen meerderheid hadden om verder te bespreken. De paus heeft ze toch in de slottekst gezet en heeft opnieuw iedereen in de wereldkerk opgeroepen om verder na te denken. Ook die antwoorden kwamen binnen.
Voor zover ik weet, is er nooit zoveel kans geweest om betrokken te zijn bij een synode als deze. Het gaat dan ook over een realiteit waar ieder van ons mee te maken heeft en het gaat over een thema met een sterke kerkelijke leer, een stevige traditie. En sterke tradities zijn moeilijk te beïnvloeden, laat staan te veranderen. Toch wordt de kerkelijke leer sterk uitgedaagd. Want het gezin vandaag leeft in een eigen tijd, met eigen moeilijkheden, in vele culturen. Het gezinsleven kent veel broosheid, veel leed. Maar tegelijk blijft het ook erg krachtig. Gezinnen zijn en blijven de plek bij uitstek om kwalitatieve sociale relaties aan te gaan en te groeien tot volwassen personen.
Die uitdagingen voor gezin en huwelijk vandaag hebben allemaal een plekje gevonden in het werkdocument van deze synode. In een eerste deel wordt uitdrukkelijk geluisterd naar gezinnen. Het is immers vanuit het aandachtig luisteren dat de opdracht van spirituele en pastorale onderscheiding ontstaat. Zo omschrijft de paus het opzet van de synode: tegelijk de tekenen van God verstaan, en de tekenen van de tijd verstaan.

Rugzak gevuld met kansen

23ste zondag door het jaar -B

Het nieuwe schooljaar is weer begonnen. Een van blikvangers dit jaar is het M-decreet waardoor kinderen en jongeren die vroeger naar het buitengewoon onderwijs werden verwezen, nu in het gewone onderwijs naar school kunnen gaan. De school doet dan voor hen redelijke aanpassingen. Een kind met een beperking hoeft dus niet per se naar een aparte school. Ik hoop echt dat gewone scholen meer en meer gewoon zullen worden om inclusief te gaan werken, want het is duidelijk dat jongeren zo inderdaad meer kansen in de samenleving krijgen. En misschien leren we er als samenleving ook uit om mensen “waar we iets aan mis-zien”, niet meteen naar de zijlijn te verwijzen.

Dat dit een reactie is uit alle tijden geeft de tweede lezing haarscherp aan: “Stel dat er in uw samenkomst een man binnenkomt, keurig gekleed en met gouden ringen aan zijn vingers en tegelijkertijd komt er ook een arme aan in schamele kleren…. Zouden wij er in lukken om hen zonder onderscheid - kwaadaardige discriminatie klinkt het in de brief van Jakobus- een plaats toe te wijzen?” Of om het met de beeldtaal van het evangelie te zeggen: laten we ons niet te fel bedotten door onze zintuigen? Zijn we niet ziende blind en horend doof? Sluiten we ons dan niet af van Gods visioen over ons leven en de Schepping? Jezus heeft overduidelijk een project op het oog waaraan iedereen mag deelnemen, uitsluiting wordt bestreden, en iedereen waardevol is.

“Effeta”, zegt Jezus, “ga open”. Dat is geen dwingend bevel, geen bezwering, geen toverspreuk die Hij uitspreekt, maar een uitnodiging om ons open te stellen voor Gods liefde voor mens en wereld. Effeta vraagt Jezus, opdat wij niet doof blijven voor de tegenslagen die anderen overkomt, opdat wij de ogen of ons hart openen wanneer we zien dat kinderen verdrinken in zee, mensen met duizenden vast komen zitten voor een station, met honderden voor een dienst vreemdelingenzaken, dat ze over extra hindernissen moeten, kilometers vers gelegde prikkeldraad, alleen maar omdat ze willen leven.

Misschien hebben bij alles wat er de laatste tijd gebeurt, iets te weinig beseft wat ook de klimaatcrisis betekent. Want ook die crisis treft ons allemaal, hier en in de hele wereld. En om die op te lossen, moeten we niet alleen naar fabrieken die de lucht vervuilen kijken, maar ook naar de levensstijl die we door de industrie en de economie steeds verder ontwikkelen. Daar wil Scheppingszondag ons vandaag over doen nadenken.